Γενοκτονίες και στρατηγική
Ν. Λυγερός
Οι γενοκτονίες ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας απαιτούν μια οργάνωση για να υλοποιήσουν μια συστηματική καταστροφή, καθώς το όρισε ο Raphael Lemkin με την επινόησή του. Αυτός ο δομικός χαρακτηρισμός, που αποτελεί από μόνος του μια στρατηγική ένδειξη, δεν χρησιμοποιείται επαρκώς από τους μαχητές της ειρήνης, που παλεύουν για την αναγνώριση των γενοκτονιών. Το Σύνδρομο της Στοκχόλμης στον ψυχολογικό τομέα, η αδιαφορία της κοινωνίας κι η αναποτελεσματικότητα του εθελοντισμού συμβάλλουν στη μη στρατηγική αντιμετώπιση των γενοκτονιών. Επιπλέον, ο γλωσσολογικός εκφυλισμός δεν διευκολύνει τον αγώνα. Στην πραγματικότητα, η έλλειψη ειδικού λεξιλογίου αποτελεί στρατηγικό λάθος, ενώ η επινόηση της λέξης γενοκτονία από τον Lemkin έδειχνε το δρόμο, που πρέπει να ακολουθηθεί. Οι μεμονωμένες προσπάθειες βοηθούν όχι μόνο τους γενοκτόνους αλλά και τους γενοκτόνους της μνήμης. Τα θύματα δεν υπάρχουν πια, οι επιζήσαντες δεν είναι οργανωμένοι κι οι δίκαιοι είναι σπάνιοι. Ενώ το αντίπαλο καθεστώς σε κάθε περίπτωση οργανώνεται ήδη από την τελική φάση της γενοκτονίας, καθώς ορίζεται από τον Stanton. Ως επιζήσαντες και δίκαιοι έχουμε την τάση να χρησιμοποιούμε ένα συμβατικό λεξιλόγιο, δίχως να αντιληφθούμε ότι αυτό συμβάλλει στον αγώνα των γενοκτονιών, για να κρύψουν την αλήθεια. Το διεθνές νομικό πλαίσιο είναι ξεκάθαρο: η καταγγελία βασίζεται μόνο και μόνο πάνω στη λέξη γενοκτονία. Όλες οι άλλες είναι κοινωνικές ή πολιτιστικές, δεν έχουν, όμως, νομική ισχύ. Γι’ αυτό το λόγο δεν φοβούνται οι γενοκτόνοι να μιλήσουν για θύματα και μακελειό. Ακόμα και τα ρήματά μας παραμένουν ουδέτερα και δεν αποτελούν στρατηγικά εργαλεία. Τα θύματα μιας γενοκτονίας δεν εκτελέστηκαν, δεν δολοφονήθηκαν, αλλά γενοκτονήθηκαν. Καμμιά άλλη λέξη δεν μπορεί να αποδώσει την πραγματικότητα της γενοκτονίας και τη βαρβαρότητά της. Είναι στρατηγικά σημαντικό να κάνουμε χρήση όλων των δυνατοτήτων του λεξιλογίου. Κι αν δεν υπάρχουν, πρέπει να τις κατασκευάσουμε. Είναι λοιπόν απαραίτητο να έχουμε στο αγωνιστικό μας οπλοστάσιο τις λέξεις: γενοκτονία, γενοκτονημένοι και το ρήμα γενοκτονώ στην παθητική και την ενεργητική διάθεση. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι φράσεις γίνονται βαρυσήμαντες με ελάχιστες λέξεις:
Π.χ. Οι Αρμένιοι γενοκτονήθηκαν από τους Τούρκους.
Οι Εβραίοι ως γενοκτονημένοι των Ναζί.
Οι Πόντιοι δεν πέθαιναν στο κρύο, γενοκτονήθηκαν.
Οι Ουκρανοί δεν πέθαναν από πείνα, γενοκτονήθηκαν.
Όμως το πραγματικό έργο έπεται. Διότι με αυτό το λεξιλόγιο, η σκέψη μπορεί να εκφραστεί πιο ελεύθερα κι αποτελεσματικά. Έτσι μπορούμε πλέον να κατανοήσουμε βαθύτερα τους λόγους των γενοκτονιών και της ύπαρξης γενοκτονίας. Διότι στην ουσία η μελέτη των γενοκτονιών είναι: γενοκτονώ, άρα υπάρχω. Με αυτούς που σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο έχουμε να κάνουμε στον αγώνα των γενοκτονιών. Δεν φοβούνται μόνο για την ποινικοποίηση και τις επιπτώσεις της, αλλά για την ίδια τους την ύπαρξη, διότι αγγίζουμε τα θεμέλια του κράτους και για αυτό είναι τόσο φανατικοί εναντίον των γενοκτονημένων.
