Les Toques Noires
Οι Μαυροσκούφηδες
Οι Μαυροσκούφηδες
N. Lygeros
ACTE I
Scène 1
La lueur d'une lampe à pétrole éclaire les visages d'Aris et de Vassilis. Ils demeurent silencieux. Comme si la lumière était déjà un langage en soi. Aris a un couteau à la main et Vassilis, son baglama. L'arme et l'instrument semblent vouloir parler mais les chacals les ont domptés et ils attendent l'instant. Le temps s'est immobilisé sur eux. Sur la table ronde, la bouteille de tsipouro est intacte et le komboloï libre de tout mouvement : l'heure n'est plus à la tradition. Alors que Vassilis se lève, nerveux, Aris demeure assis, impassible.
Vassilis
Ari ! Silence. Il marche de long en large dans la pièce. Ari ! Même jeu. Cela fait des heures que tu restes silencieux. Parle-moi, je t'en prie.
Aris
J'ai toujours préféré le silence à la parole...
Vassilis
Je le sais mais cette fois c'est différent.
Aris
Rien n'est différent !
Vassilis
Mais ils sont morts, Ari, ils sont morts ! Un temps. Tout est différent ! Un temps. Leur destin était écrit...
Aris, en frappant du poing sur la table.
Non, c'était sa volonté ! Un temps. Jamais la mort ne se serait approchée de lui s'il ne l'avait pas voulu... Mon grand-père avait agi de même. Si l'on ne peut plus vivre fièrement, il faut mourir fièrement !
Vassilis
Ari, ne vois-tu pas que nous sommes seuls à présent ?
Aris
Seuls, c'est vrai, mais libres ! Et débarrassés de tous ces sbires qui ont péri dans l'explosion.
Vassilis
Si tu ne m'avais pas protégé de ton corps, j'aurais péri moi aussi.
Aris
Seulement ce n'était pas ton heure ! Un temps. Notre lutte n'est pas finie : tel est l'esprit d'Alékos !
Vassilis
A quoi puis-je servir ? Un temps. Je ne suis qu'un musicien !
Aris
Désormais, tu es la mémoire du futur ! Silence. Mon couteau luttera contre eux et ton baglama luttera contre l'oubli !
Vassilis
Tes coups seront mes notes !
Aris
Et ta musique, notre mémoire !
Un temps.
Apparition d'Aggélos, Michalis et Thanassis au seuil de la porte. Ils semblent tous les trois abattus presque coupables de faire encore partie du monde des vivants. Sur leur visage on lit ce sentiment ou plutôt celui de l'impuissance face au destin. Mais Aris est là !
Aggélos
Ari, à présent qu'Alékos, Roza et Markos sont morts, tout me semble inutile et je ne vois dans la vie qu'une immense mer d'amertume et de chagrin.
Aris
C'est injuste, Aggélé, et tu le sais bien...
Aggélos, quelque peu surpris.
Moi, injuste ?
Aris
Mise à l'épreuve comme nous l'avons été, la justice elle-même le serait !
Thanassis
Et qu'en est-il pour toi, Ari ?
Aris
Sur une terre privée de ses droits, c'est à nous d'imposer notre justice !
Michalis
En prenant les armes !
Aris, sur un ton grave.
Oui, Michali, nos armes seront notre droit de vivre. Puis en regardant Vassilis qui se tait. Et notre musique, la chanson de notre âme.
Thanassis
Ari, ton plan est-il établi ?
Aggélos
Mais de quel plan parlez-vous ? Nous n'avons pas encore pleuré nos morts que vous parlez déjà de plans d'attaque et de mouvements de résistance...
Aris
Aggélé, n'oublie pas que notre existence est déjà une résistance !
Thanassis
Les morts sont morts !
Aggélos
C'étaient nos amis...
Aris
Non ! Ce sont nos amis et ils le resteront toujours. Un temps. Cependant ce sont les vivants que nous devons sauver. C'est seulement de cette manière que nous vengerons nos morts et que nous rendrons hommage à nos amis.
Aggélos
Maintenant, Ari, je vois mieux ton point de vue.
Aris
Parfait ! Seulement il ne s'agit plus de voir mais d'agir !
Aggélos
Je lutterai à tes côtés.
Thanassis
Alors ce plan ?
Aris
Nous allons tout d'abord nous emparer d'une presse et des caractères d'imprimerie... Ensuite...
Michalis, en le coupant.
Quelle drôle d'idée !
Aris
Aux portes d'Athènes, un de mes amis, Léonidas, dispose d'une cave à Kaissariani. Si nous lui procurons le matériel, il pourra la transformer en une petite imprimerie clandestine... Un temps. La résistance a besoin d'un journal !
Thanassis
Il est vrai que ces chiens disposent de tous les moyens de communication et qu'ils s'en servent comme outil de propagande.
Vassilis
Notre peuple a besoin d'une voix !
Michalis
Et où allons-nous voler ce matériel ?
Aris
Au coeur du pouvoir !
Aggélos, souriant enfin.
Je reconnais bien là l'esprit d'Alékos...
Aris
Qui est prêt à me suivre ?
Tous
Nous !
Obscurité sans noir. Ils se rapprochent les uns des autres et chacun prend deux autres par les épaules pour former un cercle bien serré avant d'entamer une danse guerrière sur un chant klephte d'antan. Malgré le couvre-feu imposé, la nuit sera longue pour les chacals... On entend l'ode les Quarante Braves chantée par Irène Pappas, au fur et à mesure que les hommes entrent dans la nuit en dansant.
C'est grâce à l'exploit d'Aris et de ses compagnons que naquit ce nouvel arbre de la liberté aux feuilles rouges : le journal Rizospastis. Mais pour les chacals ce fut le commencement d'une longue lutte indispensable à la libération de la Grèce du joug de l'oppresseur. Ainsi ils luttèrent contre les Valaques, cette peuplade roumanophone de Thessalie et d'Epire organisée en bandes armées par les Italiens pour faire sécession. Aris et ses compagnons d'armes exterminèrent ces collaborateurs et s'approprièrent leurs coiffures, faisant ainsi d'un symbole de trahison, un des attributs les plus convoités de la résistance nationale. Désormais, ils constitueront le corps d'élite de la Résistance et seront surnommés : les toques noires.
Dans le maquis de Roumélie, Aris et Thanassis, coiffés de leurs toques noires, sont en pleine conversation.
Thanassis
Combien les choses ont changé depuis ton premier exploit sur l'Acropole.
Aris
Rien n'a changé, Thanassi, nous sommes amis.
Thanassis
Mais à présent tu es devenu la première figure de la résistance armée.
Aris
Je suis surtout l'un des rares à voir l'étendue du désarroi dans lequel se trouve notre patrie. La Grèce ne meurt pas mais elle est à genoux.
Thanassis
Voilà pourquoi elle a besoin d'hommes comme toi !
Aris
Ce sont des toques noires dont elle a besoin !
Thanassis
Les toques noires ne seraient rien sans toi... Tu les as créées, tu les as formées...
Aris
C'est l'esprit de la résistance qui les a créées et c'est la bravoure de l'âme qui les a formées !
Thanassis
Et le goût de la liberté ? Un temps. Sans ton exemple, ils ne se battraient pas contre la mort pour exister...
Aris
Si je suis responsable de quelque chose, c'est du fait qu'ils versent leur sang pour la liberté.
Thanassis
Pourquoi tes jugements sont-ils toujours aussi durs ?
Aris
Car je suis un guerrier ! Je suis né dans un pays en guerre, je mourrai dans un pays en guerre.
Thanassis
Mais pourquoi, Ari ? Tous nos combats mènent à la libération de la Grèce...
Aris
C'est vrai ! Cependant ils encouragent aussi la jalousie et la haine : des hommes de notre propre parti sont jaloux de nous et les Anglais commencent à nous haïr alors que nous sommes leurs alliés. Silence. Notre différence dérange !
Thanassis
Sur ce point, je suis de ton avis. Tous nos actes sont transformés dans le but de leur servir...
Aris
Nos luttes sont vaines, nos victoires sont pyrrhiques et notre justice, cruelle.
Thanassis
Et pourtant le peuple grec chante déjà nos exploits. Un temps. Lorsque les hommes de cette terre aride nous voient monter les plus beaux chevaux de la région et charger comme des buffles, barbus, coiffés de nos toques noires, ils revivent enfin les épopées de notre passé. Silence. Nos armes sèment la terreur chez nos ennemis et nos instruments chantent l'hymne à la résistance alors de quoi peut-on nous en vouloir ?
Aris
Justement de tout cela ! Chacune de nos actions, plus elle nous couvre de gloire, plus elle nous condamne aux yeux des autres !
Thanassis, pensif.
Ainsi notre différence nous a déjà condamnés.
Aris, en le prenant par l'épaule.
C'est exactement cela, Thanassi, mais pour rien au monde je ne changerais de vie.
Thanassis, en lui prenant lui aussi l'épaule.
Je suis avec toi, Ari !
Aggélos fait irruption au même instant et s'approche rapidement d'Ari.
Aggélos
Puis-je te parler ?
Aris
Bien sûr, Aggélé...
Aggélos
Oui, mais seul...
Aris et Thanassis sont surpris par cette requête.
Aris
Comment ? Un temps. Tu sais bien que je ne cache rien à mes hommes et Thanassis est mon bras droit.
Aggélos
Justement...
Aris, toujours aussi surpris.
Justement quoi ?
Aggélos
Cela le concerne...
Aris
Alors parle sur le champ !
Aggélos, hésitant.
Il est accusé de vol !
Aris, en regardant Thanassis.
De vol ? un temps. Et qu'aurait-il volé ?
Aggélos
Une icône de la Sainte Vierge...
Thanassis
Qui m'accuse de cette infamie ?
Aggélos
Une femme du village... Elle t'aurait vu sortir de l'église... Et lorsqu'elle y est entrée l'icône avait disparu.
Thanassis
Jamais je n'aurais pu commettre un tel crime...
Aggélos
Les toques noires demandent à être réunies.
Aris
Chez nous, le vol est passible de condamnation à mort...
Aggélos
Elles le savent...
Obscurité.
Οι Μαυροσκούφηδες
Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά Βίκυ Τσατσαμπά
ΠΡΑΞΗ I
Σκηνή 1
Το φως από μια λάμπα πετρελαίου φωτίζει τα πρόσωπα του Άρη και του Βασίλη. Παραμένουν σιωπηλοί. Λες το φως ήταν ήδη μια γλώσσα από μόνο του. Ο Άρης έχει ένα μαχαίρι στο χέρι του και ο Βασίλης το μπαγλαμά του. Το όπλο και το όργανο φαίνεται να θέλουν να μιλήσουν, αλλά τα τσακάλια τα έχουν δαμάσει και περιμένουν την στιγμή. Ο χρόνος έχει σταματήσει για αυτούς. Στο στρογγυλό τραπέζι, το μπουκάλι με τσίπουρο είναι άθικτο και το κομπολόι ελεύθερο από κάθε κίνηση: ο χρόνος δεν είναι πλέον στην παράδοση. Ενώ Βασίλης σηκώνεται, νευρικός, ο Άρης κάθεται, απαθής.
Βασίλης
Άρη! Σιωπή. Περπατά πάνω κάτω κατά μήκος του δωματίου. Άρη! Είναι ώρες που παραμένεις σιωπηλός. Μίλα μου, σε παρακαλώ.
Άρης
Πάντα προτιμούσα τη σιωπή από τα λόγια...
Βασίλης
Το ξέρω, αλλά αυτή τη φορά είναι διαφορετικά.
Άρης
Τίποτα δεν είναι διαφορετικό!
Βασίλης
Αλλά είναι νεκροί, Άρη, είναι νεκροί! Χρόνος. Τα πάντα είναι διαφορετικά! Χρόνος. Το πεπρωμένο τους ήταν γραμμένο ...
Άρης, χτυπώντας τη γροθιά του στο τραπέζι.
Όχι, ήταν το θέλημα του! Χρόνος. Ποτέ ο θάνατος δεν θα τον πλησίαζε, αν δεν το ήθελε ... Ο παππούς μου είχε κάνει το ίδιο. Αν δεν μπορούμε να ζούμε με υπερηφάνεια, θα πρέπει να πεθάνουμε με υπερηφάνεια!
Βασίλης
Άρη, δεν βλέπεις ότι είμαστε μόνοι τώρα;
Άρης
Μόνοι, αυτό είναι αλήθεια, αλλά ελεύθεροι! Και χωρίς όλα αυτά τα τσιράκια που χάθηκαν στην έκρηξη.
Βασίλης
Αν δεν με είχες προστατεύσει με το σώμα σου, θα είχα σκοτωθεί και εγώ.
Άρης
Μόνο που δεν ήταν η ώρα σου! Χρόνος. Ο αγώνας μας δεν έχει τελειώσει: αυτό είναι το πνεύμα του Αλέκου!
Βασίλης
Σε τι θα μπορούσα να χρησιμεύσω; Χρόνος. Δεν είμαι παρά ένας μουσικός!
Άρης
Από εδώ και στο εξής, είσαι η μνήμη του μέλλοντος! Σιωπή. Το μαχαίρι μου θα αγωνιστεί ενάντια σε αυτούς και ο μπαγλαμάς σου θα αγωνιστεί ενάντια στη λήθη!
Βασίλης
Τα χτυπήματά σου θα είναι οι σημειώσεις μου!
Άρης
Και η μουσική σου, η μνήμη μας!
Χρόνος.
Εμφάνιση του Άγγελου, του Μιχάλης και του Θανάση στο κατώφλι της πόρτας. Φαίνονται και οι τρεις εξαντλημένοι αλλά ικανοί ακόμα να αποτελούν μέρος του κόσμου των ζωντανών. Κάτω από το βλέμμα τους διαβάζεται αυτό το συναίσθημα ή μάλλον η αδυναμία απέναντι στο πεπρωμένο . Αλλά ο Άρης είναι εδώ!
Άγγελος
Άρη, τώρα που ο Αλέκος, η Ρόζα και ο Μάρκος είναι νεκροί, τα πάντα μου φαίνονται άχρηστα και δεν βλέπω στη ζωή παρά μια απέραντη θάλασσα πικρίας και θλίψης.
Άρης
Αυτό είναι άδικο, Άγγελε, και το ξέρεις καλά ...
Άγγελος, κάπως έκπληκτος.
Εγώ, άδικος;
Άρης
Με αυτά που αντέξαμε, η δικαιοσύνη και θα ήταν κι αυτή!
Θανάσης
Και τι είναι αυτό για σένα, Άρη;
Άρης
Σε μία γη που στερείται των δικαιωμάτων της, εναπόκειται σε εμάς να επιβάλουμε τη δικαιοσύνη μας!
Μιχάλης
Παίρνοντας τα όπλα!
Άρης, με ένα σοβαρό ύφος.
Ναι, Μιχάλη, τα όπλα μας θα είναι το δικαίωμά μας στη ζωή. Στη συνέχεια, κοιτάζοντας τον Βασίλη που είναι σιωπηλός. Και η μουσική μας, το τραγούδι της ψυχής μας.
Θανάσης
Άρη, το σχέδιό σου είναι έτοιμο;
Άγγελος
Μα για ποιο σχέδιο μιλάτε; Δεν έχουμε ακόμα θρηνήσει τους νεκρούς μας και μιλάτε ήδη για σχέδια επίθεσης και κινήσεις αντίστασης ...
Μα για ποιο σχέδιο μιλάτε; Δεν έχουμε ακόμα θρηνήσει τους νεκρούς μας και μιλάτε ήδη για σχέδια επίθεσης και κινήσεις αντίστασης ...
Άρης
Άγγελε, μην ξεχνάς ότι η ύπαρξή μας είναι ήδη μια αντίσταση!
Θανάσης
Οι νεκροί είναι νεκροί!
Άγγελος
Ήταν φίλοι μας ...
Άρης
Όχι! Είναι φίλοι μας και θα παραμείνουν πάντα. Χρόνος. Ωστόσο, είναι οι ζωντανοί που οφείλουμε να σώσουμε. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα εκδικηθούμε τους θανάτους μας και αποδώσουμε τιμή στους φίλους μας.
Άγγελος
Τώρα, Άρη, βλέπω καλύτερα την άποψή σου.
Άρης
Τέλεια! Μόνο που δεν αρκεί πλέον μόνο να βλέπουμε, αλλά και να δρούμε!
Άγγελος
Θα αγωνιστώ στο πλευρό σου.
Θανάσης
Λοιπόν, αυτό το σχέδιο;
Άρης
Θα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε μία πρέσα και τυπογραφικούς χαρακτήρες ... Στη συνέχεια ...
Μιχάλης, διακόπτοντάς τον.
Τι παράξενη ιδέα!
Άρης
Στις πύλες της Αθήνας ο Λεωνίδας, ένας από τους φίλους μας, έχει ένα κελάρι στην Καισαριανή. Αν του δώσουμε τον εξοπλισμό, θα μπορέσει να μετατραπεί σε ένα μικρό υπόγειο τυπογραφείο... Χρόνος. Η αντίσταση χρειάζεται μια εφημερίδα!
Θανάσης
Είναι αλήθεια ότι αυτά τα σκυλιά έχουν όλα τα μέσα επικοινωνίας και τα χρησιμοποιούν ως εργαλείο προπαγάνδας.
Βασίλης
Ο λαός μας χρειάζεται μια φωνή!
Μιχάλης
Και πού θα κλέψει αυτό το υλικό;
Άρης
Στην καρδιά της εξουσίας!
Άγγελος, χαμογελώντας τελικά.
Αναγνωρίζω το πνεύμα του Αλέκου ...
Άρης
Ποιος είναι διατεθειμένος να με ακολουθήσει;
Όλοι
Εμείς!
Σκοτάδι χωρίς μαύρο. Πλησιάζουν ο ένας τον άλλον και ο καθένας πιάνει τους άλλους δύο από τους ώμους για να σχηματίσουν ένα στενό κύκλο πριν από την έναρξη ενός πολεμικού χορού σε ένα κλέφτικο τραγούδι του παρελθόντος. Παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας, η νύχτα θα είναι μεγάλη για τα τσακάλια ... Ακούγεται η ωδή Σαράντα Παλικάρια από την Ειρήνη Παππά, καθώς οι άνδρες εισέρχονται στη νύχτα χορεύοντας.
Είναι χάρη στον άθλο του Άρη και των συντρόφων του που αυτό το νέο δέντρο της ελευθερίας με κόκκινα φύλλα γεννήθηκε: η εφημερίδα Ριζοσπάστης. Αλλά για τα τσακάλια αυτή ήταν η αρχή μιας μακράς αναγκαίας πάλης για την απελευθέρωση της Ελλάδας από το ζυγό του καταπιεστή. Έτσι πολέμησαν εναντίον των Βλάχων, της ρουμανόφωνης φυλής της Θεσσαλίας και της Ηπείρου οργανωμένη με ενόπλους από τους Ιταλούς για να αποσχιστούν. Ο Άρης και οι ένοπλοι σύντροφοί του εξόντωσαν αυτούς τους ανθρώπους και οικειοποιήθηκαν τη σκούφα τους, κάνοντας έτσι ένα σύμβολο της προδοσίας, ένα από τα πιο επιθυμητά χαρακτηριστικά της εθνικής αντίστασης. Τώρα αποτελούν την ελίτ του σώματος της Αντίστασης και θα μετονομαστούν: οι μαυροσκούφηδες.
Στα βουνά της Ρωμυλίας, ο Άρης και ο Θανάσης, φορώντας μαύρα καπέλα τους συνομιλούν.
Θανάσης
Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από το πρώτο σου κατόρθωμα στην Ακρόπολη.
Άρης
Άρης
Τίποτα δεν έχει αλλάξει, Θανάση, είμαστε φίλοι.
Θανάσης
Αλλά τώρα έχεις γίνει η πρώτη μορφή της ένοπλης αντίστασης.
Άρης
Είμαι, επίσης, ένας από τους λίγους που διαπίστωσαν την έκταση της σύγχυσης στην οποία είναι η πατρίδα μας. Η Ελλάδα δεν πέθανε, αλλά είναι γονατιστή.
Θανάσης
Αυτός είναι ο λόγος που χρειάζεται άντρες σαν κι εσένα!
Άρης
Είναι τους μαυροσκούφηδες που χρειάζεται!
Θανάσης
Οι μαυροσκούφηδες δεν θα ήταν τίποτα χωρίς εσένα ... Εσύ τους έχεις δημιουργήσει, εσύ τους έχεις διαμορφώσει...
Άρης
Είναι το πνεύμα της αντίστασης που τους δημιούργησε και είναι η γενναιότητα της ψυχής που τους έχει διαμορφώσει!
Θανάσης
Και η γεύση της ελευθερίας; Χρόνος. Χωρίς το παράδειγμά σου, δεν θα μάχονταν ενάντια στο θάνατο για να υπάρξουν...
Άρης
Αν είμαι υπεύθυνος για κάτι, είναι το ότι έχυσαν το αίμα τους για την ελευθερία.
Θανάσης
Γιατί οι κρίσεις σου είναι πάντα τόσο σκληρές;
Άρης
Επειδή είμαι ένας πολεμιστής! Γεννήθηκα σε μια χώρα σε πόλεμο, θα πεθάνω σε μια χώρα σε πόλεμο.
Θανάσης
Αλλά γιατί, Άρη; Όλοι οι αγώνες μας οδηγούν στην απελευθέρωση της Ελλάδας ...
Άρης
Είναι αλήθεια! Ωστόσο, ενισχύουν τη ζήλια και το μίσος. Άνθρωποι του κόμματός μας μας ζηλεύουν και οι Άγγλοι άρχισαν να μας μισούν, ενώ είμαστε σύμμαχοι τους. Σιωπή. Η διαφορετικότητά μας ενοχλεί!
Θανάσης
Σε αυτό το σημείο συμφωνώ μαζί σου. Όλες πράξεις μας μετασχηματίζονται με στόχο να τους εξυπηρετήσουν…
Άρης
Οι αγώνες μας είναι μάταιοι, και οι νίκες μας, πυρρίχιες και η δικαιοσύνη μας, σκληρή.
Θανάσης
Ωστόσο, ο ελληνικός λαός τραγουδά ήδη τα κατορθώματά μας. Χρόνος. Ενώ οι άνδρες αυτής της άνυδρης γης μας βλέπουν να ανεβαίνουμε τα πιο όμορφα άλογα της περιοχής και να κάνουμε επίθεση όπως τα βουβάλια, γενειοφόροι, φορώντας τα μαύρα σκουφιά μας, ξαναζούν τελικά τα έπη του παρελθόντος μας. Σιωπή. Τα όπλα μας σκορπούν τον τρόμο μεταξύ των εχθρών και τα όργανά μας τραγουδούν τον ύμνο της αντίστασης, έτσι για ποιο πράγμα μπορούν να μας κατηγορούν;
Άρης
Ακριβώς όλα αυτά! Κάθε μία από τις πράξεις μας, πιο πολύ μας καλύπτει με τη δόξα, πιο πολύ μας καταδικάζει στα μάτια των άλλων!
Θανάσης, σκεφτικός.
Με αυτόν τον τρόπο η διαφορά μας, μας έχει ήδη καταδικάσει.
Άρης, πιάνοντας τον από τον ώμο.
Είναι ακριβώς αυτό, Θανάση, αλλά για τίποτα στον κόσμο δεν θα άλλαζα τη ζωή.
Θανάσης, πιάνοντας τον επίσης από τον ώμο.
Είμαι μαζί σου, Άρη!
Ο Άγγελος διακόπτει ταυτόχρονα και πλησιάζει γρήγορα τον Άρη.
Άγγελος
Μπορώ να σου μιλήσω;
Άρης
Φυσικά, Άγγελε...
Άγγελος
Ναι, αλλά μόνος ...
Ο Άρης και ο Θανάσης είναι έκπληκτοι από αυτό το αίτημα.
Άρης
Πώς; Χρόνος. Ξέρεις ότι δεν κρύβω τίποτα από τους άνδρες μου και ο Θανάσης μου είναι το δεξί μου χέρι.
Άγγελος
Ακριβώς ...
Άρης, ακόμα έκπληκτος.
Ακριβώς, τι;
Άγγελος
Αυτό τον αφορά ...
Άρης
Τότε μίλα αμέσως!
Άγγελος, διστακτικός.
Κατηγορείται για κλοπή!
Άρης, κοιτάζοντας τον Θανάση.
Για κλοπή; Χρόνος. Και τι θα μπορούσε να κλέψει ο ίδιος;
Άγγελος
Μια εικόνα της Παναγίας ...
Θανάσης
Και ποιος με κατηγορεί για αυτή την ατιμία;
Άγγελος
Μια γυναίκα από το χωριό ...
Σε είδε να βγαίνεις από την εκκλησία ... Και όταν εκείνη μπήκε, η εικόνα είχε εξαφανιστεί.
Σε είδε να βγαίνεις από την εκκλησία ... Και όταν εκείνη μπήκε, η εικόνα είχε εξαφανιστεί.
Θανάσης
Ποτέ δεν θα μπορούσα να έχω διαπράξει τέτοιο έγκλημα ...
Άγγελος
Οι μαυροσκούφηδες πρέπει να συγκεντρωθούν.
Άρης
Σε μας, η κλοπή τιμωρείται με την ποινή του θανάτου ...
Άγγελος
Το ξέρουν ...
Σκοτάδι.