Το πρώτο στάδιο του αγώνα
Ν. Λυγερός
Για όσους αναρωτιούνται αν μπορούν ή όχι να γίνουν μαχητές ή αγωνιστές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ποιο είναι το πρώτο στάδιο μετά την αντίληψη της αναγκαιότητας της θέσης. Δεν είναι βέβαια η αντίσταση, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, διότι χωρίς στάση μετατρέπεται σε αντίδραση δίχως προοπτικές εξέλιξης. Και ο λόγος είναι απλός. Δίχως υπόβαθρο και υπόσταση δεν μπορείς να υποστηρίξεις τη θέση σου και κατά συνέπεια, αυτή η απόφαση μπορεί να οδηγήσει μόνο και μόνο στον φανατισμό. Η νοημοσύνη επιτρέπει να αποφύγουμε αυτή την παγίδα, αλλά μόνο η σκέψη όταν έχει πρόσβαση στις πηγές. Δίχως τις πηγές, η σκέψη δεν μπορεί να ξεπεράσει τα όρια που έχει εντοπίσει η νοημοσύνη. Στο επίπεδο όμως της ηθικής, το πιο σημαντικό στάδιο ακόμα και αν είναι μόνο το πρώτο, είναι να πάρει κανείς θέση πάνω σε ένα ζήτημα. Αρχικά όχι για να το αλλάξει, διότι μπορεί και να μην έχει τη δυνατότητα. Πρέπει όμως, διότι είναι το πρέπον να υπάρξει ο λόγος. Μόνο με αυτόν τον τρόπο, κάποιος ακόμα και αν δεν είναι δίκαιος, θα μπορέσει να δικαιολογήσει την ύπαρξή του, όταν περάσουν τα γεγονότα. Δεν μπορεί ο καθένας μας να λέει ότι δεν μπορούσε να κάνει τίποτα και γι’ αυτό το λόγο δεν είπε τίποτα. Κάποιος έπρεπε να πει κάτι εναντίον του Κεμαλισμού, μετά του Σταλινισμού κι ύστερα του Ναζισμού. Δεν μπορείς απλώς να αποδέχεσαι τα πάντα, για να μην ενοχληθείς μέσα στην καθημερινότητά σου. Απέναντι στις γενοκτονίες που είναι πάντα εγκλήματα κατά της Ανθρωπότητας, πρέπει ο καθένας μας να πάρει μια θέση. Διότι κάθε φορά που παραμένεις ουδέτερος είναι σαν να επιλέγεις τη θέση του θύτη και ποτέ του θύματος. Το πρώτο στάδιο του αγώνα είναι η θέση του ανθρώπου απέναντι στην αδιαφορία της κοινωνίας για ένα πρόβλημα που θεωρεί ότι δεν την αφορά. Κι όμως αυτό το πρόβλημα μπορεί να ανήκει στην ουσία, δηλαδή στην εξέλιξη της Ανθρωπότητας. Με αυτή τη θέση, ο κάθε άνθρωπος διεκδικεί να ανήκει ενεργά στην Ανθρωπότητα. Αυτός ο διαχωρισμός απελευθερώνει τους ανθρώπους από τα άτομα που αδιαφορούν και ξεχνούν τα πάντα. Δίχως αυτό το πρώτο στάδιο, η ύπαρξη δεν μπορεί να γίνει ποτέ πραγματική ζωή, διότι πολύ απλά η καθημερινότητα δεν μπορεί ποτέ να αποτελέσει ζωή, όπως και η επανάληψη του παρόντος δεν μπορεί να γίνει μέλλον, διότι δεν έχει παρελθόν. Με άλλα λόγια, η θέση του ανθρώπου είναι στην ουσία μια μη αναστρέψιμη πράξη, η οποία ως πράξη έργου, χαρακτηρίζει και το ον. Με αυτήν την έννοια θεωρούμε ότι το έργο δημιουργεί το ον και όχι το αντίθετο. Με το πρώτο στάδιο του αγώνα, ο άνθρωπος αρχίζει μια εξέλιξη, η οποία εκ φύσεως τον αλλάζει. Με αυτήν την αλλαγή, μπορεί να μπει στη φάση της αντίστασης και να δείξει στους δικούς του αν θα έχει τις αντοχές για να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, όταν θα υπάρξει η ανάγκη έκφρασης. Αυτή η φάση είναι βέβαια κρίσιμη, διότι πρόκειται για την μετατροπή του ανθρώπου σε αγωνιστή, διότι έχει αντιληφθεί ότι δεν είναι πια μόνος και πρέπει να σκέφτεται και τους συνανθρώπους του, αν θέλει πραγματικά να είναι άνθρωπος με την έννοια της Ανθρωπότητας.
The first stage of the struggle
N. Lygeros
Translated from the Greek by Evi Charitidou
For those who wonder whether they are able or not to become combatants or fighters, they have to conceive what the first stage is, after realizing the necessity of taking a position. This is not, of course, resistance, as most believe; for without stance resistance is transformed to a reaction with no prospect of evolution. And the reason is simple. Without any background and substance you cannot support your position and consequently this decision may lead to mere fanaticism. Intelligence allows us avoiding this trap, but only by thinking when having an access to the sources. Without sources thinking is not able to overcome the limits detected by intelligence. At the level of ethics, however, the most important stage - even though it is only the first one - for someone is to take a position on an issue. Initially not aiming to change it; because one may not have the ability to do so. Yet, one must; because it is due to have a rationale. It is only in this way that someone - even if not a Just - will be able to justify one’s existence, when events would have passed. Each one of us may not say that one could not do anything and for this reason one did not say anything. Someone had to say something against Kemalism, later against Stalinism and later against Nazism. You cannot simply accept everything in order not to be annoyed in your daily life. Towards cases of genocide which are always crimes against Humanity each one of us should take a position. For whenever you remain neutral it is like opting for the perpetrator and never for the victim. The first stage of a struggle is the position of the human towards the indifference of society for a problem which it considers that it does not concern it. Yet, this problem may belong to the essence, namely to the evolution of Humanity. It is with this position that each human claims to actively belong to Humanity. This distinction liberates humans from individuals who are indifferent and forget everything. Without this first stage existence can never become a real life, simply because daily routine can never become life, as much as repeating the present cannot become future, because it has no past. In other words, the position of the human is essentially non reversible, which characterizes the being, too, as action for work. It is in this sense that we consider that it is the opus which creates the being and not vice versa. With the first stage of the struggle the human being starts an evolution which by nature changes it. By this change one may enter the phase of resistance to show to one’s own people whether or not one will have the endurance to stand up to the circumstances when the need for expression will emerge. This phase is, of course, crucial, because it has to do with the transformation of a human to a fighter; for he has realized that he is not alone any longer and he must think of his fellow humans too, if he really wants to be a human in the sense of Humanity.
