D’une saison en enfer aux illusions perdues
N. Lygeros
Dans le pays des droits de l’Homme et des Lumières nous n’avons peur ni des paradoxes ni des absurdités et encore moins des oxymores. Nous aimons donner des leçons sur le plan humanitaire, mais nous n’aimons en recevoir. Nous parlons avec aisance des réfugiés dans toutes les régions du monde mais nous éprouvons des difficultés à parler du droit du sol. Cependant tout cela n’est rien par rapport à notre œuvre sur la reconnaissance des génocides. Nous sommes des résistants mais nous adorons les pastilles de Vichy. Nous reconnaissons la Shoah mais nous acceptons sans rien dire les profanations des cimetières juifs. Heureusement que Camus est mort pour ne pas voir nos tergiversations avec le fanatisme. Et puis nous allons plus loin cette fois en proposant à notre peuple malmené par la crise, en recherche d’un devenir la saison de la Turquie, après avoir fait l’année de l’Arménie. Nous sommes pour l’égalité de tous devant tout et ce, même pour le bourreau et la victime. Qu’importe qu’un régime autoritaire, laïc et religieux à la fois, nie l’existence du génocide des Arméniens. Nous sommes pour la liberté d’expression et nous osons à peine mentionner le problème de la pénalisation. Nous connaissons bien pourtant les Arméniens, les Assyro-Chaldéens, les Grecs, les Juifs, les Kurdes et les Pontiques. Tous ces peuples ont subi la main séculaire de l’Empire Ottoman, des Jeunes Turcs et de Kemal. Aucun d’entre eux n’est pourtant reconnu comme un crime par le gouvernement de la Turquie. Et pourtant nous proposons avec une innocence qui ferait pâlir le Candide de Voltaire, une saison en enfer à tous ces hommes, ces femmes et ces enfants sous prétexte que nous sommes ignorants de leur situation depuis des siècles. Nous prétendons aller de l’avant en oubliant le passé comme si l’avenir pouvait se construire uniquement sur le présent. La réalité historique n’est pas une chaîne de Markov. Et les justes comme Jaurès sont là pour nous le rappeler. Le cadavre dans la cave n’est pas une bouteille de vin qui se bonifie avec le temps. Au contraire, le temps est avec nous et avec le droit international, les droits de l’Homme. Un crime contre l’Humanité est imprescriptible. Aussi nous aurons beau faire la promotion de cette saison, nous nous berçons d’illusions perdues. Rien ne pourra changer la détermination des peuples quant à la justice. Cette mascarade de l’oubli et de l’indifférence ne peut modifier le statut du bourreau et du collaborateur. Notre pays c’est celui de la solidarité, celle qui nous rallie aux peuples qui ont souffert et non celui de la collaboration avec des régimes qui construisent leurs temples sur les squelettes des victimes du génocide.
Aπό μια εποχή προς την κόλαση στις χαμένες ψευδαισθήσεις
Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά: Σάνη Καπράγκου
Στη χώρα των δικαιωμάτων των Ανθρώπων και του Φωτός δεν φοβόμαστε ούτε τα παράδοξα, ούτε τους παραλογισμούς και ακόμη λιγότερο τα οξύμωρα. Αρεσκόμαστε να δίνουμε μαθήματα από ανθρωπιστική άποψη, αλλά δεν αρεσκόμαστε να αποδεχόμαστε. Μιλάμε με ευκολία για πρόσφυγες σε όλα τα μέρη του κόσμου, αλλά νιώθουμε δυσκολίες να μιλάμε για εδαφικά δικαιώματα. Ωστόσο όλ’ αυτά δεν είναι τίποτε ως προς το έργο μας για την αναγνώριση γενοκτονιών. Είμαστε επαναστάτες, μα λατρεύουμε τις παστίλιες Vichy. Αναγνωρίζουμε το Shoah, δεχόμαστε χωρίς τίποτε να λέμε τις ιεροσυλίες στα εβραϊκά νεκροταφεία. Ευτυχώς που ο Camus έχει πεθάνει για να μη βλέπει τις αμφιθυμίες μας με τον φανατισμό. Εξάλλου πάμε ακόμη πιο μακριά αυτή τη φορά προτείνοντας στον λαό μας, τον βασανισμένο από την κρίση, την αναζήτηση μιας αλλαγής εποχής της Τουρκίας, μετά τον εορτασμό του έτους των Αρμενίων. Είμαστε υπέρ της ισότητας όλων έναντι όλων, ακόμη και των δημίων και των θυμάτων. Ποιος νοιάζεται που ένα αυταρχικό καθεστώς, λαϊκό και θρησκευτικό ταυτόχρονα, αρνείται την ύπαρξη της γενοκτονίας των Αρμενίων. Είμαστε υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης και τολμούμε μόλις και μετά βίας να μνημονεύσουμε το πρόβλημα της ποινικοποίησης. Γνωρίζουμε πολύ καλά εν τούτοις τους Αρμένιους, τους Ασσυρο-Χαλδαίους, τους Έλληνες, τους Εβραίους, τους Κούρδους και του Πόντιους. Όλοι αυτοί οι λαοί υπέστησαν το παμπάλαιο χέρι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, των Νεο-Τούρκων και του Κεμάλ. Κανείς ανάμεσά τους δεν είναι ωστόσο αναγνωρισμένος ως θύμα από την κυβέρνηση της Τουρκίας. Και πάντως προτείνουμε με μια αφέλεια, που ωχριά μπροστά στον Candide του Voltaire, μια εποχή κόλασης σε όλους αυτούς τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά, με το πρόσχημα πως αγνοούμε την κατάστασή τους επί αιώνες. Απαιτούμε να προχωρήσουμε ξεχνώντας το παρελθόν, ως εάν το μέλλον μπορούσε να οικοδομηθεί αποκλειστικά πάνω στο παρόν. Η ιστορική αλήθεια δεν είναι μια αλυσίδα του Markov. Και οι δίκαιοι όπως ο Jaurès είναι εδώ για να μας το θυμίζουν. Το πτώμα μέσα στον τάφο δεν είναι ένα μπουκάλι κρασιού που παλαιώνει με τον χρόνο. Απεναντίας, ο χρόνος είναι μαζί μας και με το διεθνές δίκαιο, τα δικαιώματα των Ανθρώπων. Ένα έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας δεν παραγράφεται. Μάταια κάνουμε την επίδειξη της παρούσης εποχής, βαυκαλιζόμαστε με χαμένες ψευδαισθήσεις. Τίποτε δεν θα μπορέσει ν’ αλλάξει την αποφασιστικότητα των λαών όσο αφορά τη δικαιοσύνη. Αυτή η μασκαράτα της λήθης και της αδιαφορίας δεν μπορεί να αναιρέσει το καθεστώς δημίων και συνεργατών. Η χώρα μας είναι αυτή της αλληλεγγύης, αυτή που μας ενώνει πάλι με τους λαούς που δοκιμάστηκαν και όχι μ’ αυτούς της συνεργασίας με καθεστώτα που έχτισαν τους ναούς τους πάνω στους σκελετούς θυμάτων γενοκτονίας.
