Sur le jeune génocidé
N. Lygeros
Voir le jeune génocidé, tel est le problème. Car ce n’est pas une question, pas même la question : personne ne l’a posée. Il faut dire que les morts ne posent pas de questions. Seulement il y a aussi les vivants qui ne parlent pas car ils ne voient pas. Sans doute parce que nous ne voyons que ce que nous comprenons. La souffrance, contrairement à ce que croit la société, n’est pas transmissible. Ce n’est pas une maladie comme les autres. Seul l’oubli est contagieux. Aussi le jeune génocidé n’a pas de sens pour la société de l’oubli et de l’indifférence. C’est la raison pour laquelle il n’a même pas de visage. Son regard ne veut pas blesser. Ses yeux ne veulent pas accuser. En d’autres termes, son existence même est remise en cause. Son inexistence correspond parfaitement au génocide de la mémoire. Il y a donc une suite possible à un crime contre l’humanité. C’est là que se cache tout le paradoxe du jeune génocidé. Incapable de vivre en raison de sa prétendue culpabilité, il est aussi incapable de mourir en raison de sa prétendue inexistence. C’est pour cette raison qu’il ne souffre pas. C’est pour cette raison qu’il n’a pas souffert. Dans sa recherche effrénée du bonheur, la société a oublié la souffrance. Dans son incapacité à souffrir, se cache aussi son incapacité à aimer. Le jeune génocidé est un éternel tambour que personne n’écoute à moins qu’il ne crie pour briser le silence. Il ressemble à ces croix de pierre auxquelles n’accordent de l’importance que les dragons des temps anciens. Il n’a donc pas le choix. Il ne peut vivre et mourir qu’au sein d’une arménité qui est encore inconnue pour bon nombre d’entre nous. Il entre ainsi dans la résistance à travers la légende des victimes. Mais cela n’est pas tout ! Il affronte l’absurde lui-même. En effet, s’il n’existe pas, pour quelle raison le régime, le système, l’état de la Turquie tente t-il d’effacer par tous les moyens toute trace d’un événement qui n’a jamais eu lieu ? Pour quelle raison cet acharnement de la barbarie sur l’innocence, si celle-ci n’a pas de sens ? Est-ce de la peur de la part d’une structure qui se croit toute puissante ? Ou peut-être même une phobie inexplicable ? Néanmoins ces craintes sont justifiées. Car le jeune génocidé n’est pas un fantôme. Il est vivant même mort dans le cœur de tous les justes. C’est dire combien il est dangereux pour la barbarie. Car les justes n’oublient pas. Le jeune génocidé est comme un stigmate. Voilà son lien avec la croix. Il est ainsi capable de soulever une véritable croisade contre la barbarie d’une lune qui n’avait de sens qu’à l’abri du soleil de la justice. Cette demi-lune avait besoin de la nuit pour s'épanouir et la moindre bougie était une résistance du jour. Cependant la nuit ne sera pas éternelle car nous n’attendrons pas l’aube pour voir enfin le jour, nous allumerons toutes les bougies de la mémoire.
Ο γενοκτονημένος νέος
Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά: Κάτια Ρωσσίδου
Να δούμε το γενοκτονημένο νέο, αυτό είναι το πρόβλημα. Διότι δεν πρόκειται για μια ερώτηση, δεν είναι καν η ερώτηση: κανείς δεν την έθεσε. Οφείλουμε να πούμε ότι οι νεκροί δεν θέτουν ερωτήσεις. Μόνο που υπάρχουν και οι ζωντανοί οι οποίοι δεν μιλούν επειδή δεν βλέπουν. Αναμφίβολα επειδή βλέπουμε μόνο ό,τι καταλαβαίνουμε. Ο πόνος, σε αντίθεση μ' αυτά που πιστεύει η κοινωνία, δεν μπορεί να μεταδοθεί. Δεν είναι μια αρρώστια όπως τις άλλες. Μόνο η λήθη είναι μεταδοτική. Έτσι ο γενοκτονημένος νέος δεν έχει νόημα για την κοινωνία της λήθης και της αδιαφορίας. Και είναι γι' αυτόν το λόγο που δεν έχει καν πρόσωπο. Το βλέμμα του δεν θέλει να πληγώσει. Τα μάτια του δεν θέλουν να κατηγορήσουν. Με άλλα λόγια, η ίδια του η ύπαρξη τίθεται υπό αμφισβήτηση. Η ανυπαρξία του ταιριάζει τέλεια με τη γενοκτονία της μνήμης. Κατά συνέπεια, είναι δυνατόν να υπάρχει συνέχεια σ' ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Εδώ κρύβεται το παράδοξο του γενοκτονημένου νέου. Ανίκανος να ζήσει λόγω της δήθεν ενοχής του, είναι επίσης ανίκανος να πεθάνει λόγω της δήθεν ανυπαρξίας του. Είναι γι' αυτόν το λόγο που δεν υποφέρει. Είναι γι' αυτόν το λόγο που δεν υπέφερε. Στην αχαλίνωτη αναζήτηση της ευτυχίας, η κοινωνία ξέχασε τον πόνο. Στην ανικανότητά της να υποφέρει, κρύβεται επίσης η ανικανότητά της να αγαπά. Ο γενοκτονημένος νέος είναι ένα αιώνιο ταμπούρλο που κανείς δεν ακούει εφόσον δεν φωνάζει για να σπάσει τη σιωπή. Μοιάζει με εκείνους τους πέτρινους σταυρούς στους οποίους δεν αποδίδεται σημασία παρά μόνο από τους δράκους των παλιών καιρών. Άρα, δεν έχει επιλογή. Δεν μπορεί να ζήσει και να πεθάνει παρά μόνο στους κόλπους μιας αρμενοσύνης η οποία είναι ακόμα άγνωστη σε πολλούς από εμάς. Εισέρχεται, λοιπόν, στην αντίσταση μέσω του μύθου των θυμάτων. Μα δεν είναι μόνο αυτό! Αντιμετωπίζει το ίδιο το παράλογο. Στην πραγματικότητα, εάν δεν υπάρχει, για ποιο λόγο το καθεστώς, το σύστημα, το κράτος της Τουρκίας επιχειρεί να εξαφανίσει με κάθε μέσον κάθε ίχνος ενός γεγονότος που ποτέ δεν υπήρξε; Για ποιο λόγο αυτή η μανία της βαρβαρότητας εναντίον της αθωότητας εάν αυτή δεν έχει νόημα; Μήπως πρόκειται για φόβο εκ μέρους μιας δομής που θεωρείται παντοδύναμη; 'Η μήπως για κάποια ανεξήγητη φοβία; Εν πάση περιπτώσει, οι φόβοι αυτοί είναι δικαιολογημένοι. Διότι ο γενοκτονημένος νέος δεν είναι φάντασμα. Είναι ζωντανός, ακόμα και νεκρός, στις καρδιές όλων των Δίκαιων. Αυτό εξηγεί το πόσο επικίνδυνος είναι για τη βαρβαρότητα. Διότι οι Δίκαιοι δεν ξεχνούν. Ο γενοκτονημένος νέος είναι όπως ένα στίγμα. Αυτός είναι ο συσχετισμός του με το σταυρό. Γι' αυτό είναι ικανός να ξεσηκώσει μια πραγματική σταυροφορία εναντίον της βαρβαρότητας μιας σελήνης που δεν είχε νόημα παρά κάτω από τη σκιά του ήλιου της δικαιοσύνης. Αυτή η ημισέληνος είχε ανάγκη τη νύχτα για ν' απλωθεί, και το μικρότερο κερί αποτελούσε μια αντίσταση της ημέρας. Όμως η νύχτα δεν θα είναι αιώνια γιατί δεν θα περιμένουμε την αυγή για να δούμε επιτέλους την ημέρα, θα ανάψουμε όλα τα κεριά της μνήμης.
